Sa‘y; Mekke-i Mükerreme’de Safa ile Merve tepeleri arasında yedi şavt gidip gelmektir. Yapılış aynıdır; farkı niyet belirler (hacca/umreye göre).
Ayrıca karıştırılan iki terim olduğu için ilginizi çekebilir → Tavaf Nedir?
Sa‘y’in Tanımı ve Esaslar
- Güzergâh: Safa → Merve (1. şavt), Merve → Safa (2. şavt)… toplam 7 şavt.
- Başlangıç: Safa’da niyet ve dua; Beytullah’a yönelerek tekbir/tehlil/salavât.
- Bitiriş: 7. şavtın sonunda Merve’de tamamlanır; ardından Mescid-i Haram’da 2 rekât namaz (müstehab) ve zemzem.
Hisar Europe Notu: Seminerlerimizde sa‘y provası yapıyor, sahada kulaklık sistemi ile kalabalıkta net anlatım sağlıyoruz.
Sa‘y’in Vacipleri
- Yürüyerek yapmak (hasta/yaşlı/engelli arabayla yapabilir).
- Yedi şavtı tamamlamak.
Sa‘y’in Sünnetleri
- Tavaf bitince ara vermeden sa‘y’e başlamak.
- Taharet ve necasetten temizlik.
- Sa‘y’e giderken Hacerü’l-Esved’i istilam etmek.
- Her şavtta Safa ve Merve’de Beytullah’a yönelip tekbir/tehlil/dua.
- Erkeklerin iki yeşil ışık/direk arasında hervele (süratli adım) yapması.
- Şavtları ara vermeden sürdürmek; zikr ve dua ile meşgul olmak.
Adım Adım Sa‘y (Uygulama)
- Niyet: “Umre/Hac sa‘yini yapmak” diye kalben.
- Safa: Beytullah’a yönel, tekbir-tehlil-salavât ve dua.
- Safa→Merve: Yeşil işaretler arasında (erkekler) hervele, dışında normal yürüyüş.
- Merve: Beytullah’a yönel, yine zikir ve dua (1. şavt tamam).
- Toplam 7 şavt: Safa→Merve 4 gidiş, Merve→Safa 3 dönüş.
- Tamamlayış: Merve’de bitir; Mescid-i Haram’da 2 rekât namaz (müstehab), zemzem ve dua.
Hanımlar: Zikir/dualarda ses yükseltilmez; tenha alan tercih edilir.
Engelli/yaşlı: Tekerlekli sandalye veya sa‘y arabasıyla eda caizdir.
Sık Hatalar ve Kısa İpuçları
- Yeşil alan dışında koşmak (erkekler için): Gerek yok; sadece işaretler arasında.
- Şavt sayısını karıştırmak: Her dönüşte zihnen işaretleyin.
- Uzun ara vermek: Mümkünse akışı kesmeyin.
- Dua metnine takılıp yönü şaşırmak: Güzergâhı önceden netleştirin.
Hisar Europe Notu: Rehberlerimiz, Safa-Merve arasında temas noktaları ve buluşma düzeni oluşturarak akışı kolaylaştırır.
Toplam 7 şavttır; Safa→Merve 4 gidiş, Merve→Safa 3 dönüş.
Safa’da niyet ve dua ile başlar, Merve’de biter.
Safa-Merve arasındaki yeşil işaretler arasında erkeklerin kısa mesafede süratli adım atmasıdır; kadınlar yapmaz.
Mümkünse ara vermeden sa‘y’e geçilir; zaruret olursa kısa ara verilebilir.
Temizlik ve abdest sünnettir; mazeretsiz abdestli olmak edebe ve huzura katkı sağlar.
Tekerlekli sandalye/sa‘y arabasıyla eda edebilir; alanlar buna uygundur.