Medine; İslam aleminin sığınağı, Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) şehri ve huzurun yeryüzündeki merkezidir. Hac veya Umre yolculuğu için bu nurlu şehre adım atan her mümin, Mescid-i Nebevi’nin manevi atmosferinde kaybolurken, şehrin dört bir yanına yayılmış hatıraları da yerinde görmek ister.Hisar Europe olarak, kutsal topraklardaki deneyimimizle hazırladığımız bu rehberde, Medine-i Münevvere’de mutlaka ziyaret edilmesi gereken, tarihi ve manevi değeri yüksek mekânları sizler için derledik.
İşte Ravza-i Mutahhara’nın gölgesinden Uhud’un eteklerine uzanan o mübarek duraklar.
Mescid-i Nebevi ve Çevresindeki Ziyaret Noktaları
Medine ziyaretinin kalbi Mescid-i Nebevi’dir. Ancak Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) izlerini taşıyan pek çok önemli nokta, Mescid-i Nebevi’nin hemen yürüme mesafesindedir.
Cennetü’l Bakî (Bakî Mezarlığı)
Şehrin manevi hafızası olan bu kabristan, Mescid-i Nebevi’nin güneydoğusunda yer alır. Bizzat Peygamber Efendimiz (s.a.v.) tarafından mezarlık olarak belirlenen bu alanda, Efendimiz’in aile fertleri (Ehl-i Beyt), sahabe-i kiram ve İslam büyükleri medfundur. Ziyaretçiler için Medine’deki en hüzünlü ve en kıymetli duraklardan biridir.
Mescid-i Ğamâme (Bulut Mescidi)
Mescid-i Nebevi’nin güneybatısında, yaklaşık 500 metre mesafede bulunan bu mescit, Peygamber Efendimiz’in bayram namazlarını kıldırdığı açık alandır (Musallâ). İsmini, Efendimiz dua ederken bir bulutun gelip O’nu gölgelediği rivayetinden alır. Burası aynı zamanda yağmur dualarının yapıldığı yer olarak da bilinir.
Dört Halife Mescitleri
Mescid-i Ğamâme bölgesinde, İslam tarihinin büyük halifelerinin hatıralarını yaşatan mescitler bulunur:
- Mescid-i Ebû Bekir es-Sıddîk: Hz. Ebu Bekir’in (r.a.) halifeliği döneminde bayram namazlarını kıldırdığı noktadır.
- Mescid-i Ali b. Ebû Tâlib: Mescid-i Ğamâme’ye yakın bir konumda bulunan bu mescit, Peygamber Efendimiz’in bayram namazı kıldırdığı bilinen noktalardan birinin üzerine inşa edilmiştir.
İslam Tarihinin Dönüm Noktaları
Medine, sadece bir şehir değil, İslam tarihinin yazıldığı açık hava müzesi gibidir. Şehir merkezinin biraz uzağında yer alan bu mekânlar, İslam’ın köşe taşlarını oluşturur.
1. Uhud Dağı ve Şehitliği
Medine’yi kuzeyden kuşatan, yaklaşık 8 km uzunluğunda ve 110 metre yüksekliğindeki bu kızıl dağ, İslam tarihinin en çetin sınavlarından biri olan Uhud Savaşı’na şahitlik etmiştir. Mescid-i Nebevi’ye yaklaşık 5 km uzaklıktadır. “Uhud bizi sever, biz de Uhud’u severiz” hadisine mazhar olan bu dağın eteklerinde Hz. Hamza (r.a.) ve Uhud şehitleri yatmaktadır.
2. Mescid-i Kubâ
İslam tarihindeki ilk mescit olma özelliğini taşır. Medine’nin dış mahallelerinde, hurma bahçeleriyle kaplı verimli bir alanda kurulmuştur. Mekke yolu üzerindedir ve ismini buradaki bir kuyudan almıştır. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) Hicret sırasında Medine’ye girmeden önce burada konaklamış ve bu mescidi inşa etmiştir.
3. Mescid-i Kıbleteyn (İki Kıbleli Mescit)
Mescid-i Nebevi’nin 5 km kuzeybatısında yer alır. Namaz esnasında kıblenin Mescid-i Aksa’dan (Kudüs) Kâbe’ye (Mekke) çevrilmesi emrinin (Bakara Suresi) geldiği yerdir. Bu hadise nedeniyle “İki Kıbleli Mescit” anlamına gelen bu ismi almıştır.
4. Cuma Mescidi
Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) Hicret yolculuğunda Kubâ’dan Medine’ye geçerken, Rânûnâ Vadisi’nde ilk Cuma namazını kıldırdığı yerdir. Kubâ Mescidi’ne yakın bir konumdadır.
Osmanlı’nın Emaneti ve İhram Noktası
Medine ziyaretlerinde görülmesi gereken diğer önemli noktalar ise şunlardır:
- Medine Tren İstasyonu: Sultan II. Abdülhamid Han’ın emaneti olan Hicaz Demiryolu’nun son durağıdır. 1908 yılında tamamlanarak İstanbul ile Medine’yi birbirine bağlayan bu yapı, Osmanlı’nın Peygamber sevgisinin en zarif nişanesidir.
- Mescid-i Zülhuleyfe (Mîkât Mescidi): Medine’den Mekke’ye geçerek Umre veya Hac yapacak olanların ihrama girdikleri yerdir. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) tarafından Mîkât sınırı olarak belirlenmiştir.
Medine Ziyaret Yerleri Özet Tablosu
Ziyaretlerinizi planlarken faydalanabileceğiniz mesafe ve önem tablosu:
| Ziyaret Yeri | Konum / Mesafe (Yaklaşık) | Önemi |
| Cennetü’l Bakî | Mescid-i Nebevi Yanı | Sahabe ve Ehl-i Beyt Kabristanı |
| Mescid-i Ğamâme | Mescid-i Nebevi’ye 500 m | Bayram Namazgahı (Musallâ) |
| Uhud Dağı | Merkeze 5 km | Uhud Savaşı ve Şehitler |
| Mescid-i Kubâ | Merkeze 3-4 km | İslam’ın İlk Mescidi |
| Mescid-i Kıbleteyn | Merkeze 5 km | Kıblenin Değiştiği Yer |
Hisar Europe ile çıktığınız bu kutlu yolculukta, her adımda tarihe tanıklık etmeniz ve ibadetlerinizi huzurla ifa etmeniz dileğiyle.
Sıkça Sorulan Sorular
Medine’de ilk ziyaret edilmesi gereken yer neresidir?
Medine’ye gelenlerin ilk durağı Mescid-i Nebevi ve Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) kabr-i şerifidir (Ravza-i Mutahhara). Ardından genellikle Cennetü’l Bakî mezarlığı ziyaret edilir.
Uhud Dağı Mescid-i Nebevi’ye ne kadar uzaklıktadır?
Uhud Dağı, Mescid-i Nebevi’ye yaklaşık 5 km mesafededir. Şehrin kuzeyinde yer alır ve 8 km uzunluğunda heybetli bir dağdır.
Mescid-i Kubâ’nın önemi nedir?
Mescid-i Kubâ, İslam tarihinde inşa edilen ilk mescittir. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) Hicret sırasında Medine’ye varmadan önce burada konaklamış ve bu mescidi inşa etmiştir. Burada namaz kılmanın umre sevabına denk olduğu rivayet edilir.
Mescid-i Kıbleteyn ne anlama gelir?
Mescid-i Kıbleteyn, “İki Kıbleli Mescit” demektir. Müslümanların ilk kıblesi olan Mescid-i Aksa’dan (Kudüs), Kâbe’ye (Mekke) dönülmesi emrinin namaz esnasında geldiği yer olduğu için bu ismi almıştır.
Medine’den Mekke’ye geçerken nerede ihrama girilir?
Medine yönünden Mekke’ye gidenler için ihram yeri (mîkât), Mescid-i Zülhuleyfe’dir. Burası Peygamber Efendimiz (s.a.v.) tarafından belirlenmiş sınırdır.
